آموزش اسب سواری، با گام یورتمه که دارای طبیعی‌ترین تحرک است شروع می‌شود. البته نباید فراموش کرد که قبل از شروع کار حداقل باید 5 دقیقه‌ای اسب را با دستجلوی آزاد قدم آزاد برد، تا عضلاتش نرم شده و آرامش پیدا کند.
یورتمه حرکت دو مرحله ایست که دست و پای اریب با همدیگر حرکت کرده و بین هر مرحله لحظه‌ای تعلیق مراحل حرکتی را از هم جدا می‌کند.
بعضی از اسبها بطور طبیعی گام یورتمه‌ای آهنگین دارند و هرشلنگ را قوی و قدرتمندانه برمی‌دارند؛ متأسفانه برخی دیگر از این آهنگ طبیعی محرومند و به هنگام منقبض بودن عضلات و تند کردن گام، مرحله تعلیق تقریباً از بین می‌رود.
اولین بار هم که سواکار برپشت اسب قرار می‌گیرد و وزن او تعادل اسب را برهم می‌زند این اتفاق می‌افتد. یا اینکه ممکن است به هنگام تسمه گردان در اجرای برنامه تعجیل شده و مربی نتوانسته گام برداری اسب را به اندازه کافی مستحکم کند که عاقبت اسب تحرک و توان طبیعی خود را از دست می‌دهد.
در تمام این حالت باید از اسب خواسته شود به آرامی یورتمه برود. آنقدر آرام که گوئی قدم است، و زمانی که اسب به این مرحله رسید و دیگر برسرعت گام نیفزود سوار به آرامی با استفاده از فشار ساقها و اثرنشیمن به گام او نظم صحیحی بدهد. هرگاه احساس می‌کنید گام‌برداری او عجولانه شده و برروی دستها افتاده، او را آنقدر آرام کنید تا احساس کنید دوباره در موقعیت حرکت به جلو است. راست بنشینید متعادلش کنید و او را به جلو برانید.
می‌توانید یورتمه آزاد یا نشسته بروید ولی با اسب جوان باید یورتمه آزاد رفت، چرا که خسته کننده نیست و باید دقت کرد که با هرتغییر جهت، اریب نشست را تغییر داد.
اسبی که یورتمه‌اش متعادل نیست نیازمند حوصله و صرف وقت بیشتر است. او باید دوره‌های بیست متری بزند. و در صورتیکه قادر به حفظ تعادل باشد می‌توان با او در طول و عرض میدان حرکت و بعد به تدریج او را با اشکال مختلف تمرین آشنا کرد.
اسبی که بطور طبیعی حرکت منظم و متعادل دارد، بهتر جلو می‌رود. ولی فراموش نکنیم که انعطاف‌پذیری و تحرک او نباید به ضررمان تمام شود. باید دقت کنیم از تحرک او به درستی استفاده شود.
تحرک ایجاد شده به وسیله پاهای اسب همانقدر که وزن او را تحمل می‌کنند او را به جلو می‌رانند.
سوار باید بیاموزد که این حالت را احساس کرده و در صورت لزوم او را متعادل کند. باید اسب را به گوشه‌های میدان راند تا روی قوس‌ها، پاهای داخلش را فعالتر کند. پس از آن چند گام شلنگ‌ها کشیده‌تر می‌شوند و با نیم توقف حرکت انتقالی معکوس انجام داده، پاهایش بیشتر به زیر کشیده می‌شوند تا او به مرحله خودتحرکی برسد.
اثرهای حرکتی یورتمه:
– بالاتنه راست، تقسیم وزن به تساوی روی هر دو نشیمنگاه
– فشار هر دو ساِ به تساوی
– حرکت بالاتنه هماهنگ با حرکت اسب
– دستجلوها در تماس با آبخوری حرکت را کنترل می‌کنند
یورتمه کار:
1) پاها فعال و کاملاً زیر اسب
2) سوار کار کاملاً با گامهای جهنده و رو به جلوی اسب هماهنگ است
3) عقب اسب نوسان دارد
4) پوزه کمی پشت خط عمود است، سوار می‌توان اسب را متعادل کند و پس از اینکه از تعادل او اطمینان حاصل کرد کمی دستجلو بدهد .
یورتمه جمع
1) پای عقب فعال و به خوبی در زیر قرار گرفته
2) مفاصل خرگوشی به خوبی خم شده، زاویه مناسب دارند، توانسته‌اند تحرک مناسب ایجاد کنند.
3) دست و پا مرتفع هستند و شلنگ‌ها کوتاه‌تر.
4) دستها سبکتر و قوس گردن بیشتر است
5) پوزه اسب عمود و با آرامش کامل به دهنه است.
یورتمه متوسط
1) تحرک ایجاد شده در قسمت عقب باعث شده تا شلنگ‌ها کشیده‌تر شوند.
2) آزاد شدن دستها و پاهای باعث شده تا اسب فعالانه آنها را بیشتر به جلو بکشد
3) بالاتنه و نشست متعادل سوار باعث شده تا دستهای اسب سبک و متعادل شوند
4) پوزه‌کمی جلوتر از خط عمود، چرا که بالاتنه اسب به همراه دست و پاهای او به جلو کشیده شده است.
یورتمه کشیده
1) دستها و پاها به تساوی فعالند، ساقهای دست و پاها کاملاً موازیند
2) بالاتنه اسب همراه با دست و پاهایش بدون اینکه اسب تعادلش را از دست داده باشد کاملاً کشیده‌اند
3) پوزه بیشتر جلوی خط عموم است تا اسب بتواند هرچه بیشتر خود را به جلو بکشد.
یورتمه کارغلط: اسب عجولانه حرکت می‌کند، خود تحرک نیست، روی دستها افتاده و پشت دهنه است.
دلیل: فشار بیش از حد دستجلوها روی دهان اسب.
چگونگی رفع مشکل: نیم توقف برای برقراری تعادل مجدد و برگرداندن اسب به حالت صحیح.
یورتمه کشیده غلط: اسب روی دست افتاده، پاهایش خارج از خط دستهایش قرار دارند، پشت به دهنه است و با سوار می‌جنگد.
دلیل: فشار بیش از حد دستجلوها روی دهان اسب
چگونگی رفع مشکل: سوار باید کمی دستجلو بدهد.
یورتمه متوسط غلط: اسب بیش از حد روی دست است، خودتحرک نیست دست راست اسب بیش از حدبالا آمده و سر سم اسب رو به‌جلو است.
دلیل: فشار بیش از حد دستجلوها روی دهان اسب.
چگونگی رفع مشکل: دستجلوها کمی آزادتر شوند.
حرکت انتقالی از یورتمه متوسط به جمع با اجرای نیم توقف:
1) سوار کار بالاتنه خود را کمی راست و نشست را سبک کرده تا نیم توقف را اجرا کند، او اثر نشیمن، ساِ و دستها را به کار گرفته تا از اسب بخواهد از یورتمه متوسط به جمع، حرکت انتقالی معکوس انجام دهد.
2) اسب به اثرها جواب داده و سرعت و طول شلنگ را کم کرده است.
3)سوار کار مجدداً نیم توقف داده تا تجمع اسب بیشتر شود، گامهای اسب از کشیدگی به دورانی تغییر کرده‌اند.
4) پس از نیم توقف اسب یورتمه جمع می‌رود.، سوار کار اجرای نیم توقف را متوقف کرده، نشان می‌دهد که اسب می‌خواهد با گام یورتمه جمع حرکت کند. به زاویه مناسب مفصل خرگوشی، پاهای فعال… و قواره به درستی حالت گرفته اسب توجه کنید
آموزش کامل نشست سوار
نشست:
به وضع نشستن سوارکار روی اسب نشت گفته می شود.
نشست سوارکار باید نرم، قابل انعطاف، راست و عمیق باشد.
بعد از بیان این توضیح ساده دو سوال به مغز آدم خطور می کند: چرا؟ چگونه؟
چرا نشست سوارکار باید نرم، قابل انعطاف، راست و عمیق باشد؟
اسب در سواری وزنی برابر یک ششم وزن بدن خود را حمل می کند.
اگر سوارکار مانند آدمک بی اراده ای روی اسب بنشیند و وزن خود را هر لحظه به صورتی و در نقطه ای بر پشت و کمر اسب تحمیل کند، نه تنها تعادل خود و اسب ر ا بر هم خواهد زد و باعث آزار و اذیت اسب می گردد بلکه هرگز قادر نخواهد بود فرامین را صحیح صادر یا اجرا کند.
در نتیجه بهره مورد نظر از ورزش و سوارکاری به دست نخواهد آورد. سوارکار باید به گونه ای روی اسب بنشیند که با حرکات اسب هماهنگی داشته و کمترین مزاحمتی برای اسب ایجاد نکند.
یک سوارکار خوب، دارای نرمش و تحرک و آزادی مفاصل و اعضاست. اعضا باید بتوانند به طور مستقل عمل کنند.
در سواری باید آموزش چنین باشد که اعضا و کمک های طبیعی بتوانند جدا از هم و بدون اینکه حرکات با هم آمیخته شوند کار کنند، در این میان مفاصل حکم ضربه گیر را دارند و هر قدر آزادتر باشند، عمل خود را بهتر انجام می دهند.
انقباض عضلات و محدود گذاشتن حرکات مفاصل، سواری را از صورت فنی خارج و از زیبایی هنری آن می کاهد. تطابق و هماهنگی حرکت بدن سوار با حرکت اسب به طوری که حداکثر استفاده نیز از وسایل کمکی به عمل آید، سواری را فنی، آسان و مطبوع می سازد.
چگونه می توان نشست نرم، قابل انعطاف، راست و عمیق به دست آورد ؟؟
هنگام نشستن روی اسب باید نشیمن به جلو و مرکز زین رانده شود و استخوان نشیمن در زین محکم جای گیرد، به ترتیبی که عضلات جانبی لگن خاصره بر زمین عمود شوند.
ران ها باید از هم باز و به سمت همدیگر جمع شوند، تا اجازه دهند نشست سوارکار حتی الامکان در زین فرو رفته و عمیق باشد. اگر عضلات جانبی لگن خاصره از خط عمودی عقب تر باشند، سوارکار چنان خواهد نشست که گویی روی صندلی نشسته است.
در این حالت کمر قوز خواهد کرد، زانوها بالا می آیند و ساق ها زیاد جلو می روند.
کمر باید راست و مهره ها نرم و قابل انعطاف باقی بمانند تا نشیمن به عنوان یک کمک از جدا شدن سوارکار از زین هنگام تکیه به دستجلو جلوگیری کند.
هرکدام از قسمت های دیگر بدن، مانند:
سر، ساق یا پا اگر به نادرستی در جای خود قرار گیرند، باعث تغییرات نادرست نشست خواهند شد.
اجرای نرمش ها و کاربرد درست کمک های طبیعی و مصنوعی معمولا باید استقلال اعضا را تامین کند.
به این معنی که قسمت هایی از بدن که در کار سواری و پرش فعالیت دارند، بدون اینکه اعضای دیگر بدن دخالت کنند، یا تغییر وضع دهند بتواند کار و عمل خود را انجام دهند.
سوارکار باید بتواند دست ها، پاها، نشیمن و… حتی پاشنه های پای خود را هرگاه بخواهد جداگانه و یک به یک مورد استفاده قرار دهد.
با اجرای نرمش ها و کاربرد کمک ها این استقلال کم کم پدید می آید.
